Yazıda değinilen başlıklar:
1. Oyun oynamak
2. Açık hava aktiviteleri ve egzersiz
3. Müzik ve sanat aktivitelerine katılmak
4. Günlük rutinler oluşturmak
Aktif olmak ve kendimizi meşgul tutmak, hem fiziksel hem de bilişsel sağlığımız için faydalıdır. Bu nedenle demans ya da Alzheimer hastalığı olan bireylerin, günlük aktivitelere katılmaları önemlidir. Oyunlar, egzersizler ve açık hava etkinlikleri, müzik ve sanat gibi bazı aktivitelerin demans hastaları için özellikle faydalı olduğu kantılanmıştır. Demans hastalığıyla yaşayan birey için düzen ve rutinler oluşturmak, onların bilişsel işlevlerini ve güvenlik hislerinin korunmasının yanında, endişeli ya da agresif davranışlarını sakinleştirmek
konusunda fayda sağlayabilir.
Sevdiklerinizi (ya da kendinizi) meşgul tutmanıza ve aktif olarak anlamlı aktiviteler içerisinde bulunmanıza yardımcı olmak için, bakıcıların, gerontologların ve demans ve Alzheimer uzmanlarının tecrübelerinden derlenen 50 ipucuna bu yazımızda yer vereceğiz. Herkesin farklı aktivitelerden hoşlanabileceğini de unutmadan, sevdiklerimizin kişiliklerine, ihtiyaçlarına ve koşullarına en çok uyan aktiviteleri seçmekte fayda olacaktır.
Oyun oynamak
İlgili kurumlar
Türkiye Alzheimer Derneği
PSİ
Mindful İstanbul
İlgili diğer yazılar
İleri yaşta fil hafızası
Yeni bir şey öğrenmeye açık olmak
Demans hastaları için 10 teknolojik yenilik
• Masa oyunu oynamayı denemek: Aritmetik, demanslı birey için zorlayıcı hale gelebilir ve bir süre sonra basit bir sayı sayma işlemi bile onlar için bir sorun olabilir. Bu, birey için çoğunlukla üzücüdür. Kızma Birader, Tombala gibi oyunlar, bireyin kendine güveninin artmasına yardımcı olabilir.
• Ufak tefek konulardaki bilgileri sınamak: Rus Üniversitesi Tıp Merkezi’nde Dr. Robert Wilson ve bir ekip tarafından yapılan araştırmada 80 yaş ortalamasındaki 1100 birey, yaklaşık 5 yıl boyunca izlendi ve tahta oyunları, iskambil oyunları ve benzer formlardaki oyunlar oynanmasının beynin hipokampus ve temporal bölgelerinde aktivite değişiklikliklerini teşvik ederek zihinsel yavaşlamaya negatif etkide bulunduğu görüldü. Bu bölgeler, hafıza fonksiyonu ile ilgili çalışan alanlar olduğundan, bu tarz oyunlar oynamanın demans semptomlarını önlemenin kolay bir yolu olduğu söylenebilir.
• Birlikte puzzle yapmak ve bulmaca çözmek: Çeşitli araştırmalar gösteriyor ki, zamanını haftada iki defa 45’er dakika puzzle ya da bulmaca çözmek ile geçiren hafıza kaybı yaşayan ileri yaştaki bireylerin hafıza testi sonucu, bulmaca çözmeye zaman ayırmayanlara göre daha yüksek sonuçlar göstermiştir. Hafıza kaybı ile ilgili bu gelişmelerin, hastalık semptomlarının yaklaşık altı – dokuz ay gecikmesine ya da azalmasına etki ettiği görüldü. Çapraz bulmaca çözmekten zevk alan biri hala bir bulmaca kitabının tadını çıkarabilir ve zamanını daha keyifli hale getirmeyi seçebilir.
• Doğaçlama yapmak: Doğaçlama yapmak, anın içinde kalmakla ilgili olduğundan hafıza kaybı yaşayan bir birey için oldukça güvenli bir limandır denebilir. Geçmiş hakkında düşünmek ve geçmişi hatırlamaya çalışmak, bunda pek başarılı olamayabilecek hafıza kaybı yaşayan ileri yaşlı bireyler için stresli ve hatta üzücü olabilir. Belki de gelecek hakkında çok fazla düşünmek de yine endişe ve stres uyandırıcı olabilir. Bu yüzden anın içinde kalabilmek, bulunulabilecek en güvenli ve iyi yerlerdendir.
• Bilişsel işlevleri geliştirmeye yardımcı bilgisayar oyunlarını denemek: 65 yaşın üzerindeki 2.800 kişiden oluşan bir çalışma, kişinin beyin işlem hızını artırmayı amaçlayan türdeki bilişsel eğitim yönü olan oyunları hayatlarına dahil edenlerin, on yıllık bir süre boyunca demans geliştirme olasılığının yüzde 29 daha az olduğunu buldu.
• Bingo ve tombala oyunları oynamak: Bingo ve tombala, demans hastası bireyler için ideal oyunlardır. Her gün her yaştan insan tarafından keyif alınarak oynan bu oyunlar, oynanması ve anlaşılması kolay olduğu için hastalığın son evresi hariç her aşamasındaki bireyler için uygundur. Bingo özellikle kişinin renkleri ve şekilleri ayırt etmesini ve eşleştirmesini gerektirdiği için bilişsel düzeyde faydalıdır.
• Tamiratçılık oyunu oynamak: Bir çok ileri yaşlı birey, geçmişe dair ev işlerinde, ev tamiratı gibi konularda becerikli olmalarıyla ilgili güzel anılara sahip olabilir. Bu becerikliliklerine dair anılarının korunmasına yardımcı olabilmek ve onlara elleriyle iş yapmalarına yönelik bir meşguliyet sağlamak için tamircilik oyunu yaratılabilir. Pahalı olmayan, farklı uzunluklarda PVC boruları, t-bağlantı parçaları ve eldiven kullanarak, sevdiklerimizden bunları farklı şekillerde biradaysa getirmelerini isteyebiliriz. Borular ve bağlantı parçaları birbirinden tekrar tekrar ayrılabildiği için defalarca kullanılabilir ve farklı şekiller oluşturulabilir.
• Kart eşleştirme oyunu oynamak: Düzenli olarak oynanan eşleştirme oyunları; hafıza, konsantrasyon, problem çözme ve el-göz koordinasyonu gibi bilişsel becerileri artırmaya yardımcı olduğu gibi ,hafıza sorunu olan ileri yaştaki bireylerde özgüven ve özsaygım artışına da yardımcı olabilir.
• Şaka, espriye başvurmak: Demanslı bireylerin birçoğunun mizah anlayışı, hastalıkları süresince çok zarar görmemekte. Bu yüzden, demans hastası bireyin ve onunla ilgilenmekle sorumlu olanların eğlenceli bulacağı aktivitelere başvurmak yerinde olacaktır. Kocaman, içten bir kahkaha herkese iyi gelecektir. Kendimizdeki eğlenceli, komik taraflarımızı keşfetmemiz ve öne çıkarmamız da bu konuda faydalı olacaktır.
• Bir yazı yazma tepsisi oluşturmak: Renkli manyetik harfleri metal bir tepsiye yapıştırarak kelime oluşturmak ya da sadece şekil ve renklerle oynamak sevdiklerimizi gün içinde aktif tutacak eğlenceli bir aktivite olabilir. Tepsi olarak tercihen yükseltilmiş kenarlı basit bir fırın tepsisi kullanılabilir.
• Oyuncak bebek, peluşlarla oynamak: Tecrübeli sağlık ve bakım hizmeti sunan insanlar ve uzmanlar, oyuncak bebek ya da peluşlardan, artık bir çok aktiviteye katılmakta zorluk yaşayabilen ileri yaştaki bireyler için alternatif bir tedavi olarak yardım alınabileceğini söylüyorlar.
Açık hava aktivitelerinde bulunmak ve egzersiz yapmak
• Bahçe işleriyle ilgilenmek: Bahçecilik ile ilgilenmek, her zaman bulunulan ortamdan farklı bir ortamda zaman geçirmemizi sağlayarak bize iyi gelirken, hem temiz hava almamızı hem de fiziksel olarak aktif kalmamızı sağladığından da yararlıdır. İmkan varsa, kazmak ve ekim dikim yapmak için kişinin küçük de olsa bir bahçesi olması iyi bir fikir olabilir. Bahçeyi yabancı otlardan temizlemek, budama yapmak, çim biçmek ve genel olarak şekillendirme çalışmaları yapmak, demanslı bir çok hastanın meşgul olabileceği yararlı ve keyifli aktivitelerdir.
• Sandalye kullanarak egzersiz yapmak: Bu egzersizde, uyarıcı ancak takip etmesi kolay ritimdeki bir müzik eşliğinde, karşımızdakiyle yüz yüze gelecek şekilde karşı karşıya oturarak ya da sandalyeden destek alarak, ritme göre birlikte basit hareketler yapılır. Müzik seçiminde demanslı hastanın döneminden bir tercih yapılabileceği gibi onun hoşuna giden, olumlu tepki oluşturabilecek herhangi bir müzik de kullanılabilir. Bu egzersizleri, takip edilmesi kolay bir rutin halinde tekrar tekrar yapmak; mesela günde yirmi dakika ile başlayıp, ilerleyen günlerde kırk beş dakikaya kadar çıkarmak şeklinde aşamalı ve tekrar eden bir istikrarla yürütmek, egzersizin faydasını artıracaktır. Egzersiz sırasında sık sık mola vermek, demanslı ya da ileri yaştaki sevdiklerimizin yorulmadan eğlenmesine yardımcı olabilir. Portatif, taşınabilen desteklerden eller aracılığıyla faydalanmak, hem el güçlülüğünü geliştirdiği hem de hareketleri yaparken öncülük eden lideri takip etmeye uyarıcı bir etki sağladığı için faydalıdır.
• Havuzda zaman geçirmek: Yüzmenin, bildiğimiz bir çok faydasının yanında diğer bir dikkat çekici yanı da bir çok insan için mutlu, çocukluk anılarıyla ilişki kurmalarına yardımcı olmasıdır. Bu nedenle yüzmek, kişinin duygu durumu üzerinde oldukça olumlu etkiye sahiptir. Hatta bu olumlu etki genellikle, yüzülen süreden daha uzun süre üzerimizde etkisini sürdürür.
• Tai Chi denemek: Kanıtlar, Tai-Chi gibi egzersize dayalı aktivitelerin, düşmeleri azaltmakta hatta engellemekte etkili olduğunu gösteriyor. Tai Chi, insanların kontrollü nefes alış teknikleri kullanarak, yavaş, akıcı hareketler ile gerçekleştirdiği eski bir Çin egzersizi şekildir. Denge ve koordinasyona yardımcı olan bacak kaslarını çalıştırmasının yanısıra sakinlik hissi veren çok rahatlatıcı bir egzersiz türüdür. Bu nedenle, bunama belirtileri gösteren ileri yaşlı bireyler için ve onların bakımlarıyla ilgilenen kişiler için stresi azaltmanın harika bir yolu ve eğlence kaynağı olabilir.
• Kardiyo temelli bir aktivite denemek: Kardiyo egzersizlerinin en çok fayda sağlayan aktiviteler olduğu biliniyor. Beyne giden oksijen miktarını ve kan akışını artıran her aktiviteden kardiyo çalışması yapmak amacıyla faydalanılabilir.
• Bisiklet sürmek: İki kişilik bisikletler olan tandem bisikletlerin kullanımı, yolcu arka koltukta oturur ve pedal çevirirken, ön koltuktaki sürücünün bisikleti kontrol etmesine dayalıdır. Demanslı, bunama belirtileri görülmeye başlayan ya da akli sağlığı konusunda zorlanmaya başladığı düşünülen ileri yaştaki sevdiklerimizin denge konusunda problemleri varsa bu bisikletlerin yanında üç tekerlekli bisiklet kiralayarak da birlikte bisiklet sürme keyfini deneyimleyebiliriz.
• Dokunmanın gücünden faydalanmak: Ellere dokunmak çok daha yaygın olduğundan, el masajı, bunama belirtileri gösteren ileri yaştaki bireyler tarafından memnuniyetle kabul edilebilir. Sadece beş dakikalık bir el masajının bile, bireyde fizyolojik bir gevşeme sağladığı ve kortizol seviyesini düşürdüğü gözlenmiştir.
• Yürüyüşe çıkmak: Yapılan araştırmalar her hafta birkaç saat yürümenin, yaşa bağlı hafıza kaybı yaşayan insanların ya da demanslı hastaların ilaç kullanmaksızın hastalığının gidişatını olumlu yönde değiştirebileceğini ve fiziksel refahını geliştirebileceğini ortaya koymakta.
• Dans etmek: İleri yaşlı insanların katıldığı sosyal kulüpler, genellikle takvimlerinde dans etkinliklerine de yer verebilmekte. Demanslı ya da yaşa bağlı hafıza sorunları yaşayan ileri yaşlı bireyin dans etme tecrübesi çok olmasa bile gruplar halinde ya da bir lider eşliğinde dans etmenin tadını çıkarabilir.
• Yoga ile sakinleşmeye denemek: Bir bakıma, yoga ve meditasyonun her ikisi de beynin; nefes alma, hareket, duruş, görselleştirme, konsantrasyon gibi farklı alanlardan sorumlu olan farklı bölgelerini harekete geçirir. Böylece beynin yeni bağlantılar kurmasına, hasarlarının onarılmasına ve nöroplastisiteyi uyararak beynin yaşam deneyimlerine göre yapı veya işlevinde değişme gitme yeteneğini geliştirmeye yardımcı olabilir.
Müzik ve sanat aktivitilerine katılmak
• Bir günlük tutmak: Günlük tutmak sadece demanslı ya da bunama belirtileri gösteren ileri yaştaki bireylerin stresini azaltmakla kalmayan, aynı zamanda zihni aktif tutmak için faydalanabileceğimiz harika bir zihin egzersizidir.
• Müziğin gücünden faydalanmak: Çalışmalar, müziğin olumsuz duyguları azaltılmasında ve demans hastalığının orta seviyelerindeki bireylerde yaygın olarak görülebilen davranışsal sorunların iyileştirilmesinde etkili olduğunu gösteriyor. Alzheimer’ın geç evrelerinde bile kişi, müziğe uygun ritim tutabillir ya da çocukluğunda dinlediği bir şarkının sözlerine eşlik edebilir. Müzik, sözlü iletişim kurmak zorlaştığında bile sevdiklerimizle iletişim ve bağlantı kurmanın bir yolunu sağlar.
• En sevilen şarkıyı çalmak: İleri yaştaki sevdiklerimizi yatıştırmak ya da onlarla bağlantı kurmak için onların sevdikleri müzikle onlarla iletişim kurmayı deneyebiliriz. Birlikte zaman geçirirken onların en sevdikleri şarkıları dinleyebilir ya da onlar üzgünken onları sakinleştirebilecek, yatıştırıcı ve yumuşak bir müzik çalabiliriz.
• El işi yapmak: Dergilerden kolajlar oluşturmak ya da örgü örmek gibi basit el işi aktivitelerini ileri yaşa bağlı olarak hafıza zayıflaması yaşayan sevdiklerimizle birlikte yapabiliriz. Örgü örme konusunda tecrübeli ve marifetli olan bireyler için, örneğin kare battaniye örmek, hala keyifli ve yapılması güç olmayan bir aktivite olabilir.
• Müze ziyaret etmek: Hafıza kaybı yaşayan insanlar ve onlarla ilgilenen sevdikleri için günlük rutinlerin dışında, rahat, ilgilerini çeken ve eğlenceli olabilecek neşeli deneyimler yaşamak önemlidir. Özel programları sayesinde müzeler, bakıma ihtiyaç duyan ileri yaşlı bireyler ve onların aileleri için anlam ifade eden aktiviteler, deneyimler ve yeni insanlarla sosyalleşebilmeleri konusunda eşsiz fırsatlar sağlayabilmekte.
• Oyun hamuruyla oynamak: Oyun hamuru yoğurmak, şekiller yapmak ya da kilden modellemeler yapmak, her yaştan insan için eğlenceli ve rahatlatıcı aktivitelerdir. Eğlenceli hamur kalıpları ve oyun hamuruyla, ileri yaşa bağlı hafıza sorunu yaşayan sevdiklerimizle keyifli zaman geçirebiliriz.
• Kendi müzik aletimizi oluşturmak: Bu etkinlik için ihtiyacımız olan tek şey kapağı iyi oturan plastik kapaklı bir kap olabilir. Kabın içerisine birkaç adet kuru fasulye ya da makarna koyarak müzik yapmak için kullanabileceğimiz kendi shaker’ımızı elde edebiliriz. İleri yaştaki hafıza kaybı yaşayan sevdiklerimiz için de bir tane yapıp onlarla birlikte müzik yapabiliriz ya da onların dinlemeleri için shaker’ımızla müzik yapabiliriz.
• Bir “Anı Kutusu” oluşturmak: İnceledikçe anılarımızı canlandıracak bir anı kutusu oluşturmak hafıza sorunları yaşamaya başlamış ileri yaşlı sevdiklerimiz için güzel bir fikir olabilir. Anı kutusuna, istendiğinde incelemek için ileri yaşlı bireyin en sevdiği eşyalar, eski fotoğraflar, kişinin kendi yaptığı parçalar eklenebilir. Bu kutunun içindeki objelere bakmak, kişi endişeli olduğunda onu sakinleştirip ona iyi gelebilir. Durgun anlarda, kişinin yorgun olduğu ve dışarı çıkıp bir etkinlik yapmak istemediği durumlarda, birlikte bu kutuyu incelemek oldukça dinlendirici bir aktivite olabilir.
• Birlikte çiçek düzenlemesi yapmak: Çiçek düzenlemesi yapmak, buket hazırlamak ileri yaşlı hafıza sorunu yaşayan bireyler için oldukça keyifli bir aktivitedir. Otururken, ayakta dururken, yatakta başucunda ya da tekerlekli sandalyedeyken yapılabildiğinden demansın çeşitli seviyeleri için uygundur. Bilişsel ve duygusal uyarıcı etkisinin olması, motor becerilerin korunmasına yardımcı olması, birine bağımlı olmadan yapılabildiğinden başarı hissini güçlendirmesi ve basit olması gibi nedenlerle ileri yaşlı bunama belirtileri gösteren sevdiklerimiz için mükemmel bir aktivite olduğunu söyleyebiliriz.
• Takı için boncuk dizmek: Boncuk dizmek uygun şekilde değiştirilerek uygulandığında, orta ve ileri düzeyde hafıza kaybı yaşayan ileri yaşlı bireyler için oldukça uygun bir aktivite olabilir. Demansın erken döneminde olan bireyler, fiziksel el becerisine ve görme yeteneğine sahip olduklarını varsayarsak, muhtemelen daha küçük boncuklarla daha karmaşık desenler ortaya çıkarabilir ve bağlantı elemanları gibi farklı parçaları da kullanabilirler. Kolye, bilezik gibi ortaya çıkan ürünleri kendileri kullanabilmeleri ya da sevdiklerine hediye edebilmeleri bu aktiviteyi daha da eğlenceli kılabilir. Hastalığın orta seviyelerinde olanlar daha büyük boncuklara ve belki etkinliği onlarla birlikte yapacak, yol gösterecek birilerine ihtiyaç duyabilirler.
• Kitap okumak: Bir çok araştırmanın gösterdiği gibi hastalığın ileri evrelerinde bile, hastalar konuşulanları duyabildikleri için, onların yanlarına oturup onlara yüksek sesle kitap okumaya ya da konuşmaya zaman ayırmaya devam etmemiz önemlidir.
• Resim yapmak: Sanat; ruh halini iyileştirdiği, depresyon ve kaygıyı azalttığı gibi, bazı uzmanların iddialarına göre bazı durumlarda kavrama yetisini bile güçlendirebildiği için bunama belirtisi gösteren ileri yaşlı sevdiklerimizle birlikte resim yapmak faydalı bir aktivite olabilir.
• Kendilerini ifade edebilmeleri için geniş bir fırsat sağlamak: Herhangi bir sanat türü ile ilgili bir sanat projesi, kişiye başarı ve bir amaç duygusu sağlayabileceğinden, ileri yaşlı demanslı sevdiklerimiz için bu seçenekleri çeşitlendirerek sağlamak önemlidir.
Günlük rutinler oluşturmak
• Keyifli ve tanıdık bir yeri ziyaret etmek: Uzmanların ifadelerine göre, demans hastası bireylerin tanıdık yerleri ziyaret etmeleri zihinsel sağlığa olumlu etkide bulunmakta. Bu yüzden, bunama belirtisi göstermiş ileri yaşlı bireylerle ilgilenmekle yükümlü olanların ya da ailelerinin onları en çok sevdikleri yerlere götürmeleri eski anılarını uyandırabilir. Hafızalarına pozitif etkide bulunmak için kafe, müze gibi halka açık yerlere de ziyaretler yapılabilir.
• Günlük aktiviteleri geçmişteki iş hayatları ile ilişkilendirmek: Eski bir ofis çalışanı; gelen postaları toplamaya yardımcı olmak, yapılacaklar listesi ya da alışveriş listesi oluşturmak gibi düzenleme ile ilgili aktiviteleri yapmaktan keyif alabileceği gibi eski bir çiftçi ya da bahçıvan bahçede çalışmaktan mutluluk duyabilir.
• Her gün aynı saatte yemek ve uyumak: Genel olarak, düzenli uyku saatimiz olduğunda, her gün aynı saatte yatıp aynı saatte kalktığımızda ya da aynı saatte ve düzenli beslendiğimizde hepimiz günlük yaşamda formumuzda oluruz. Bu nedenle, hafıza sorunu yaşayan sevdiklerimizi, mümkün olduğu kadar yatma kalkma, yemek yeme konusunda aynı zamana bağlı kalmalarına teşvik etmek gün içerisinde odaklanmalarını ve verimli olmalarını artırabileceğinden önemlidir.
• Geçmiş hakkında konuşmak: Geçmişi anmak, demans hastaları için yetenekleri konusunda kendilerine güvenlerinin artmasına ve kendileri için anlamlı olan şeyler hakkında konuşabileceklerine olanak sağlar. Bunun yanında, geçmiş hakkında konuşmaya katılmak, depresyon belirtilerinden ve sıkıntıdan biraz olsun rahatlamaya ve aile hikayelerini gelecek nesillere aktarmaya yardımcı olduğundan önemlidir.
• Sıralama yapmak: Sıralama ya da dizme çeşitli malzemelerle yapılabilecek basit bir aktivitedir. İleri yaşlı demanslı birey eğer hastalığın en son aşamasında değilse bu aktiviteyi bağımsız olarak ve tekrar tekrar yapabilir.
• Örgü örmek: Örgü örmek, beyinde bir çok farklı alanı uyaran bir aktivitedir. Bu uyarılan alanların arasında demansın özellikle etkilediği dikkat ve hafıza ile ilgili bölgeler de vardır. Kademeli bilişsel yetenek kaybı söz konusuyken bile örgü örmek dikkat ve hafıza ile ilgili bölgeleri harekete geçirerek ve bu bölgelerin bir kas gibi güçlü tutulmasını sağlar. Örgü örmek ve benzer aktiviteler bilişsel yetenek kaybını yüzde 50’ye kadar yavaşlatabilir ve hastalığın ilerlemesini stabilize etmeye de yardımcı olabilir. 50 ve 65 yaşlarındaki bireyler arasında, Minnesota’da yapılan bir araştırmaya göre erken yaşta örgü örmeye başlayan ve ileri yaşlarında da devam eden bireylerde demans hastalığı riskinin azaldığını göstermiştir.
• Bir akvaryum kurmak: Yapılan bir çalışmada, bakım evlerindeki yemek salonuna yerleştirilen büyük bir akvaryumun, ciddi kilo kaybı riskiyle karşı karşıya olan demans hastası bireylerin iştahlarında önemli ölçüde artışa neden olduğu ve kilo almalarına yardımcı olduğu görüldü.
• Bir evcil hayvan bakımıyla ilgilenmek: Çok sayıda çalışma, demans hastaları ya da depresyon geliştirme riskinde olan kişiler için evcil hayvanla ilgilenmenin ruh halini iyileştirme, sosyal etkileşimi artırma, günlük hayata katılımlarını artırma ve hayat kalitelerini yükseltme gibi bir çok önemli faydası olduğunu göstermekte. Bu konudaki araştırmalardan birinde ileri yaşlı bireyler için bakım sağlayan bir merkezde evcil hayvan destekli terapi süreci değerlendirildi. Sonuçlar, insanları köpeklerle birlikte zaman geçirecekleri aktivitelere dahil etmenin kaygı ve üzüntü gibi duyguları azalttığını ve fiziksel aktiviteyi de artırarak olumlu duyguları çoğalttığını gösterdi.
• Birlikte yemek yapmak: Basit tarifleri birlikte hazırlayıp pişirmeyi denemek birlikte pratik ve keyifli zaman geçirmek için iyi bir yöntemdir. Ayrıca, ödülü de lezzetli olur. Mümkün olduğunca çok dahil olmalarına izin vermek ve güvenliği sağlamak oldukça önemlidir. Hazırlanan yemeğin aşamalarına bağlı olarak, onların bizi yaparken izlediği, bizim onların önderliğinde hareket ettiğimiz ya da ihtiyaç duyduklarında yol gösterdiğimiz farklı durumlar olabilir.
• Aroma terapi denemek: Yapılan çalışmalar, aroma terapinin ileri yaştaki bireylere anksiyete ve depresyon konularında yardımcı olabildiğini ve daha iyi bir yaşam kalitesine teşvik edebildiğini gösteriyor. Aroma terapi özellikle Alzheimer hastası tanısı konmuş bireylerin olumsuz semptomlarının hafiflemesinde ve uykularını iyileştirmede yardımcı olmakta. İyi bir gece uykusu daha az huzursuzluk demek olduğundan ileri yaştaki sevdiklerimizin güne katılımları ve kontrolleri de daha kolay olacaktır.
• En sevilen aktiviteleri yapmaya zaman ayırmak: Gazete okumaktan oldum olası keyif alan bir insan, artık okuduğu içeriği tam olarak anlayamasa bile bu aktivitenin tadını hala çıkarabilir.
• Topluluk organizasyonlarını ziyaret etmek: Kişinin yerel topluluktaki bir organizasyonla bir bağlantısı varsa, bir kafe, bir ibadet yeri ya da bir kulüp olsun, burayı ziyaret etmeye devam etmek çok önemli olabilir. Bir aile üyesi ya da bakımıyla ilgilenen başka bir kişinin, kişinin hastalığı hakkında organizasyonla önceden küçük ve nazik bir konuşma yapması, hastalıktan kaynaklanabilecek herhangi bir utanca sebep olabilecek durumların en aza inmesine ve kişinin organizasyona katılmaya teşvik edilmesine yardımcı olabilir.
• Tanrı ile konuşmak: Demans hastası kişilerin dünyaları çoğu bakımdan değişse de, genellikle dini uygulamalarını ya da spiritüel inançlarını, içsel huzurlarını sağlamalarının bir yolu olarak görebilirler. Eğer inançlı kişilerse, kendilerinden ve hastalıklarından daha büyük bi şey olduğuna inanmak, demansla mücadeleleri boyunca bir bakış açısı bulmalarına ve olumlu kalmalarına yardımı olabilir.
• Sorumluluk vermek: İleri yaştaki bunama belirtisi gösteren sevdiklerimize, kıyafetleri sıralamak, bulaşıkları kurulamak ve diğer basit ev işleri gibi kişinin sorumluluk almasını gerektiren işler vermek çok fazla enerji ve konsantrasyon gerektirmediğinden onlara sunabileceğimiz iyi birer aktivite olabilir.